Marie Moskou
In afwachting van de heraanleg van het Marie-Jansonplein in Sint-Gillis, beter bekend als ‘Carré de Moscou’, bedacht Toestand in opdracht van de gemeente Sint-Gillis, een project van tijdelijk gebruik van het plein. Samen met de buurt (omwonenden, bezoekers en handelaars) onderzochten we de noden en verlangens voor de invulling van de publieke ruimte. We doopten het plein om tot ‘Marie Moskou’ en zorgden voor tijdelijke bouwsels die dienden als ontmoetingsplek. Een plek waar iedereen welkom was om ideeën uit te wisselen en activiteiten te organiseren. Ons doel: de buurtbewoners dichter bij elkaar brengen en mensen bewust maken van hun omgeving. Marie Moskou werd ondersteund door de gemeente Sint-Gillis en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in het kader van het duurzaam wijkcontract Voorplein-Morichar 2016 – 2020.
Evaluatie en aanbevelingen: key elements
Eind 2019 zetten we een punt achter Marie Moskou. Het was ons eerste langere project in de publieke ruimte. Vier jaar lang hebben we in Sint-Gillis gewerkt aan onze analyse van het Marie Janson plein, die we vervolgens deelden met buurtbewoners tijdens de permanenties en met de ontwerpers van het toekomstig plein. We hebben ons vier jaar lang geamuseerd met de meest uiteenlopende interventies met buurtbewoners en partners: we bouwden een paviljoen, een houten klimparkour voor kinderen, een urban fitnessplek, we brachten groen op het plein, richten een community radio op voor de buurt, creëerden mogelijkheden voor de buurt om te composteren, etc.
Onze intensieve aanwezigheid op het plein deed ons nadenken over de basisnoden van werk in de publieke ruimte. Hierover organiseerden we twee ateliers met andere middenveldorganisaties die actief zijn in de publieke ruimte. De interventies werden geanalyseerd en gebundeld in een publicatie ‘Key Elements’ (april 2018). In wekelijkse publieke reflectie- en ontmoetingsmomenten deelden we deze analyse met alle geïnteresseerden. De Key Elements werden toegevoegd aan het lastenboek voor de opdracht van het vormgeven van het nieuwe plein.
Bij het afsluiten van het project stelden wij met vreugde vast dat de echo’s van ons werk duidelijk weerklinken in het gekozen ontwerp van het Italiaanse studiebureau Studio Paola Viganò dat uiteindelijk in mei 2019 de opdracht voor de toekomstige heraanleg in de wacht sleepte, i.s.m. de Brusselse ontwerpbureaus VVV, ARA en BAS. Belangrijke elementen voor de heraanleg zijn: vergroening van het plein, recreatie- en sportvoorzieningen, ontmoetingsruimtes, een openbaar toilet, … Voorts wordt de zachte mobiliteit bevorderd, met bijzondere aandacht voor personen met beperkte mobiliteit, en krijgt ook de fijnproeversmarkt een plaats op het plein.
